Belki aramızda bilenler vardır. Hayatımızın her zaman bir yerinde bulunan haritalara çoğu zaman gideceğimiz mesafeyi ölçmek için çoğu zaman ülkelerin veya kıtaların yerlerini bulmak için çeşitli sebeplerden dolayı bakarız. Fakat çok garip bir gerçek var ki baktığımız bu haritaların hiçbiri doğru değil. Tabi ki bazıları doğru ancak günlük yaşamımızda kullandığımız kağıt üzerine silindir projeksiyon yöntemiyle aktarılan haritalar bozulmaların en fazla olduğu haritalardan biri.

İşte bütün bu nedenlerden dolayı bir haritaya baktığımızda Antarktika, Rusya ve Kanada gibi bölgeler gerçekte olduğundan çok daha büyük görünüyor. Örneğin ekvator üzerinde yer alan Afrika kıtasını ele alalım:

Gördüğünüz üzere Afrika çoğu dünya ülkesini kapsayacak kadar büyüklükte bir kıta. Bu da şu şekilde yapılıyor. Düzlem haritada bozulmaların en az olduğu nokta ekvator noktası olduğu için ancak ülkeler buraya çekildiğinde gerçek boyutları görülebiliyor.

Bu görsel de içinde Türkiye’nin bulunduğu farklı bir yerleştirme. 11 numarada bulunan Türkiye’nin de Afrika’da ne kadar yer kapladığını görmüş olduk. Bu bozulmaların sebebi bir bakıma haritadan kaynaklanıyor bir bakıma da Gerardus Mercator olarak bilinen Hollandalı kartograf Geert de Kremer adlı kişiden kaynaklanıyor. Adamımız düşünüp taşınmış Dünya’yı düzleme aktarmanın en etkili yönteminin bu olduğuna karar vermiş. Biraz da olsa haklı. Çünkü diğer yöntemler ya Dünya’nın tamamını gösteremiyor ya da gerçeğe yakın değil.

Genelde karşılaştırmaların çoğu Afrika kıtası üzerinden yapılıyor. Bunun nedeni ise Afrika’nın ekvator üzerinde yer alması ve silindir projeksiyon yöntemiyle aktarılan haritalarda bozulmaların en az olduğu yerin ekvator çizgisi ve çevresi olması. Gelin bir de kuzeyde yer alan Grönland ile Afrika’yı karşılaştıralım.

Peki neden hatalı olmasına rağmen bu harita hâlâ kullanılıyor. Cevap çok basit. Mükemmel bir harita yok. Çünkü Dünya kutuplardan basık ekvatordan şişkin diye tabir edilen geoit şeklinde bir yapıya sahip. Yani sonuç olarak Dünya’yı gerçeğe en yakın görmek istiyorsanız bir dünya küresi almak şart. Eğer siz de ülkeleri bir yerden bir yere sürükleyerek gerçek boyutlarını ölçmek istiyorsanız The True Size Of adlı web sayfasını ziyaret edebilirsiniz.

Paylaş