Bir dönem cep telefonlarında çok revaçta olan “tohum” oyununun kökeni “Mangala”ya dayanıyor. Esasında “Mangala”, “bao”, “deka”, “wari”, “owari” gibi isimlerle Afrika, Ortadoğu hatta Uzakdoğu’da görünüyor.
Bütün bu oyunlar, “hareket etmek” anlamına gelen “mankala” kelimesinden türetilmiş.
Ziraatçi toplumlarda taşlar tohum olarak adlandırılırken, Türk mangalalarında bu taşlar asker yerine geçmektedi.
OYUNUN KURALLARI “Mangala”nın kendi tarafında 6 ila 7 karşı tarafta da aynı sayıda çukurun bulunduğu bir tahta üzerinde oynanıyor.
İlk zamanlarda oyunun başlarında bu çukurlara gelişi güzel sayıda taş konurken, sonradan bu çukurların içine belirli sayıda taş konmaya başlandı.
Günümüzde tekrardan ortaya çıkan mangalada 12 çukur ve yanlarda otağı denilen iki büyük çukur bulunuyor. Her oyuncu öündeki altı çukura dört adet taş koyar.
Oyunun başında kimin başlıyacağı belirlendikten sonra ilk oyuncu önündeki herhangi bir çukurdan dört tane taşı alarak, birini ilk aldığı çukura koyarak çukurun sağ tarafına doğru her bir çukura birer taş bırakır.
“Türk Mangalası”nın diğer mangalalardan farkı otağı bölümüe da taş konmasıdır. Diğer mangalalarda bu kural yoktur.
Oyuncunun elindeki son taş otağı bölümüne gelirse oyuncu bir hak daha kazanır.
Şayet otağıya taş konduğu halde hala elinde taş varsa bu sefer rakibinin haznesine birer taş koyar.
Oyuncunun elindeki son taş rakibin haznesindeki taşları çift sayıya ulaştırırsa, oyuncu buradaki bütün taşları kendi otağına koyar.
Oyun bir oyuncunun kendi sırasındaki çukurların boş kalması ile sona erer. Otağısında en fazla taş toplayan kişi o eli kazanmış olur.
“Mangala” oyunu toplamda beş setten oynanır.
Osmanlı toplumunda oldukça yaygın olarak oynana mangala bir çok minyatürde de resmedilmiştir.
Oyun için mekan ve mazemeye ihtiyaç duyulmamasının yanı sıra her kesimden insanın oynuyabilmesi, oyunun popülerliğini zamanında arttırmıştı. Son bir not oyunu bilgisayarda oynamak isterseniz. Buradan indirebilirsiniz.