Farklı marka RAMleri bir arada kullanmak mı? Farklı MHz değerlerine sahip RAM’ler uyumsuz mu? İyi mi kötü mü? İşte doğrusunu bilmeniz gereken birkaç RAM efsanesi!

RAM (Rastgele Erişim Belleği), bir bilgisayarın veya akıllı telefonun temel bileşenlerinden biridir. İnternette RAM hakkında, RAM boyutunu veya markalarını karıştırıp karıştıramayacağınız gibi pek çok yanlış bilgi var.

RAM’in görevi, hesaplamaları sınırlı bir süre boyunca hatırlamaktır. Böylece işlemcinizin bu hesaplamaları her seferinde yeniden yapmasına gerek kalmaz. Ancak farklı GB’lerde RAM’in bir arada kullanılması konusunda yanlış anlaşılmalar var. RAM’in GB değerlerinin eşle gerekiyor mu? Aynı hızda RAM mi kullanmalısınız? Yoksa farklı hızlarda da kullanabilir misiniz?

Farklı Marka RAM Kullanmak veya Farklı Boyutlarda RAM Kullanmak

Çoğu dizüstü bilgisayar veya bilgisayar, RAM için en az iki yuvayla birlikte gelir; hatta daha fazlası da yoktur. Çoğu modern anakart dört adet RAM yuvası sağlar. Farklı RAM boyutlarını bir arada kullanamayacağınız veya RAM markalarını karıştıramayacağınız konusunda yaygın bir yanılgı var.

Basitçe söylemek gerekirse, bu doğru değil. Peki farklı RAM markalarını veya farklı RAM boyutunu karıştırabilir misiniz? Cevap Evet.

RAM boyutlarını ve hatta farklı RAM hızlarını karıştırabilirsiniz. Ancak RAM modüllerini karıştırıp eşleştirmek sistem performansı için en iyisi değildir.

En iyi sistem performansı için aynı üreticiye ait, aynı boyutta ve aynı frekanstaki RAM’lerin kullanılması tavsiye edilir. Ancak sistem performansını en üst düzeye çıkarmak için RAM boyutlarını karıştırmanın genellikle en iyi seçenek olmamasının arkasında basit bir neden var. Bunun nedeni, RAM’in iyi performans göstermesini sağlamak için bir araya gelen çeşitli bileşenlere sahip olmasıdır.

RAM, eşleşen donanımla eşleştirildiğinde en iyi şekilde çalışır. Optimum performans için RAM’iniz aynı voltajı kullanmalı ve ilgili denetleyiciler birbirleriyle ve anakartla iyi çalışmalıdır. Bu nedenle tüm slotlarda aynı RAM modelini kullanmak en iyisidir.

Ancak bu, farklı boyuttaki RAM’leri bir arada kullanamayacağınız anlamına gelmez. Örneğin, ilk belleğiniz 4 GB olsa bile, yine de yeni bir 8 GB belleği ekleyebilirsiniz. Çift kanal modunu (esnek mod da denir) açtığınızda, optimum performansta yan yana çalışan iki adet 4 GB’lık RAM gibi çalışacaktır.

Yeni RAM’in 4GB’ı tek kanal modunda çalışacak. Genel olarak, aynı boyuttaki iki RAM’i kullanmak kadar hızlı değil ama yine de daha önce kullandığınızdan daha hızlı.

Frekans veya hız için de durum aynıdır. RAM’leriniz varsayılan olarak en düşük RAM’in frekansında birlikte çalışacaktır.

“Daha Fazla RAM’e İhtiyacım Var” / “Sistemimde Yeterli RAM Var”

“Bu miktardaki RAM, yazılımı çalıştırmak için yeterlidir. Fazladan RAM’e ihtiyacınız yok” gibi cümleler sık sık karşılaşacağınız bir tavsiyedir. Evet, uygulamalarınızı çalıştırmak için yeterli olabilir ancak bu, daha hızlı olamayacağı anlamına gelmez. Farklı boyutlarda RAM’i bir arada kullansanız bile daha fazla RAM işlerinize yardımcı olur. Bunun nedeni programların nasıl yapıldığıdır.

Çoğu geliştirici, programlarını, uygulamanın mevcut RAM’in belirli bir yüzdesini talep edeceği şekilde yazar. Daha fazla RAM yüklüyse, istenen aynı yüzde, program için daha fazla boyut anlamına gelecektir.

Toplam RAM kapasitenizin yalnızca yüzde 60’ını (veya küçük bir yüzdesini) kullanıyor olmanız, daha fazla RAM’e ihtiyacınız olmadığı anlamına gelmez. Düzenli görevleriniz RAM’in yalnızca yüzde 60’ını talep edebilir ve geri kalanını gelecekte başlatabileceğiniz diğer görevler için saklayabilir.

Bilgisayarlar için genel bir kural olarak minimum 4 GB’tır ve normal kullanıcılar için en iyi performans için önerilen boyut 8 GB’tır. 16GB’lık sistemler yaygınlaşırken artık, oyuncular, bilgisayar tutkunları ve grafik, video veya sesle çalışan profesyoneller 32GB’a yükseltmeye başlamaktadır.

RAM Boyutu Önemli Mi?

Muhtemelen telefonunuzun veya bilgisayarınızın ne kadar RAM’e sahip olduğunu biliyorsunuzdur. Birisi bilgisayarında daha fazla RAM olduğunu söylediğinde, otomatik olarak sisteminin daha hızlı çalıştığını varsayarsınız. Ancak bu mutlaka doğru değildir. Önemli olan RAM’in kapasitesi veya boyutu değildir.

RAM performansını belirleyen faktörler arasında hız ve frekans yer alır. İşlemcide olduğu gibi RAM’in de saat hızları vardır. Saat hızı ne kadar yüksek olursa, saniyede o kadar fazla işlevi gerçekleştirebilir. Daha çok 2400MHz veya 3000MHz frekanslı RAM’ler bulabilirsiniz; 3200MHz ve 3600MHz ise artık ileri teknoloji sistemler için normal hale geldi. DDR5 tarafında ise sayılar ve değerler artmaya devam ediyor.

Burada karşılaşabileceğiniz sorunlardan biri uyumsuz RAM hızlarıdır ve sizi iki şekilde etkiler. Öncelikle RAM’iniz 2000MHz’de çalışıyorsa ancak anakartınız yalnızca 1333MHz RAM’i destekliyorsa sisteminiz iki hız arasındaki 700MHz farkını kullanmayacaktır.

İkincisi, eğer farklı hızlardaki RAM modüllerini karıştırırsanız her iki RAM de en yavaş modülün hızında çalışacaktır. Yani, 2400MHz’de çalışan bir RAM’iniz ve 3600MHz’de çalışan bir RAM’iniz varsa, her iki RAM de daha yavaş hızda çalışacak ve daha hızlı olan RAM’in potansiyelini boşa harcayacaktır.

Genel olarak konuşursak, normal bilgisayar kullanıcısı 8GB ile 16GB RAM arasında pek bir fark görmeyecektir. Ancak bunu aynı 8 GB’lık daha hızlı bir RAM ile değiştirmek önemli bir artışa yol açabilir. Dolayısıyla, makinenizi nasıl kullandığınıza bağlı olarak hangisinin sizin için daha önemli olduğunu bulmalısınız: Daha hızlı RAM mi yoksa daha fazla RAM mi?

RAM Temizlemek Hız Artırır Mı?

RAM’inizi daha hızlı hale getirmek için temizlemeniz gerektiği efsanesi en akılda kalıcı RAM efsanelerinden biridir. RAM’inizi temizlemenin onu daha hızlı hale getireceği fikri, “RAM güçlendiriciler” ve “bellek iyileştiriciler” gibi yığınla yazılım ortaya çıkardı.

Kısacası RAM’inizi temizlemeyin. RAM’in görevi boş durmak değildir. Aslında işletim sisteminiz ve yazılımınız mevcut tüm RAM miktarını kullanıyor olmalıdır. Bu güçlendirici programlardan biriyle RAM’i boşaltmak hiçbir şey yapmaz. Herhangi bir şey olursa, sisteminizi gerçekten yavaşlatabilir çünkü “boşluk”, belirli hesaplamaları RAM belleğinden kaldırdığınız anlamına gelir.

RAM, sabit sürücünüzle aynı değildir. RAM, sık erişilen verileri tutacak şekilde ayarlayarak, tuttuğu verileri otomatik olarak yönetir. Eğer 4 GB RAM’iniz varsa sisteminiz bu 4 GB’a sürekli olarak sık erişilen verileri yazar, siler ve yeniden yazar.

Bu, RAM’inizi sürekli doldurmanın iyi bir şey olduğu anlamına gelmez. RAM’inizi sürekli doldurursanız, bu durum başka hız sorunlarına yol açabilir. Çoğu modern işletim sistemi, sanal bellek olarak da adlandırılan disk belleği dosyası olarak bilinen dosyayı kullanır . Bilgisayarınız süper hızlı RAM’den bazı verileri çok daha yavaş olan normal belleğe aktarmaya başlayacaktır.

Sanal bellek, bilgisayarınızın yavaşlayarak gezinmesini önlediği için gerçekten kullanışlıdır. Bununla birlikte, RAM’iniz sık sık yetersiz geliyorsa, bu genellikle daha yüksek kapasiteli RAM modülleri satın alma zamanının geldiğinin bir işaretidir.

RAM temizleme hızı artırma efsanesine geri dönelim. RAM artırma veya bellek temizleme yazılımı kullanmayın. Çalışmıyorlar. En iyi ihtimalle, bunlar sadece baş belası ve zaman kaybıdır. En kötü ihtimalle, bilgisayarınıza reklam yazılımları veya dolandırıcılık yazılımları bulaştırabilirsiniz.

Eşit Sayıda RAM Kullanmak

Son efsane ise her zaman eşit sayıda RAM kullanmanız gerektiğidir. Farklı boyutlardaki ilk bölüm gibi, iki, dört veya altı RAM kullanmanıza gerek yok. Tek RAM kullanabilirsiniz; Bu nedenle üreticiler tek RAM de üretip satıyor.

İsterseniz üç RAM de kullanabilirsiniz. Ancak yukarıdaki gibi bu, genel performansın düşüşüne neden olabilir. Eşleşen iki adet 8GB RAM’ çubuğunuz’iniz varsa, bunlar çift kanal modunda çalışacak ve en verimli ve etkili sistem performansını sağlayacaktır.

Şimdi, toplam belleğinizi 24 GB’a çıkaran üç adet 8 GB DDR4 RAM’iniz olduğunu varsayalım. Sistem yapılandırmanıza, kullandığınız RAM türüne ve anakartınıza bağlı olarak üçüncü RAM’i eklemek, ilk iki RAM için çift kanallı RAM desteğini devre dışı bırakabilir. Yani kapasiteniz daha büyük olsa da genel performansınız düşebilir.

Eşit sayıda RAM kullanma konusunda internette birçok tartışma bulacaksınız. Elbette eşit bir sayı kullanmak zorunda değilsiniz ancak kullanmamaya karar verirseniz genel sistem performansınıza zarar verebilir.

Laptoplarda RAM Yükseltme

Dizüstü bilgisayarınızda RAM’i yükseltmek her zaman masaüstünüzdeki kadar net olmasa da, bunu kesinlikle yapabilirsiniz. Ancak bu efsane bazı uyarıları da beraberinde getiriyor. Yani imkanınız, sahip olduğunuz dizüstü bilgisayarın türüne bağlıdır. Maliyetlerden tasarruf etmek için, bazı üreticiler RAM’i olduğu yere lehimleyerek değiştirmeyi son derece zorlaştırıyor. Fakat bazıları da bu lehimli RAM’in yanında bir tane de çıkartılabilir ram takabiliyor.

Masaüstünüzdeki RAM’in yükseltilmesinde olduğu gibi, dizüstü bilgisayarınızdaki RAM’in değiştirilmesi de benzer kısıtlamalarla birlikte gelir. Örneğin, dizüstü bilgisayarınızdaki RAM’in şekli farklılık gösterir; muhtemelen alışkın olduğunuz normal DIMM şekli yerine SO-DIMM form faktörünü kullanır. Dizüstü bilgisayarınızın RAM özelliklerini anlamanın en iyi yolu, dizüstü bilgisayar modeli ve RAM yükseltmesi için internette bir arama yapmak ve nelerin önerildiğini görmektir. Alternatif olarak, dizüstü bilgisayarınızın özelliklerini araştırın ve 16GB RAM (64GB’a Yükseltilebilir) gibi bir şey görürseniz buradan çıkarımda bulunabilirsiniz.

Daha Fazla RAM Takmak

Genel olarak evet, makinenize daha fazla RAM eklerseniz daha hızlı bir deneyim elde edersiniz. Bilgisayarınızın RAM’i azalıyorsa veya eski, yavaş RAM kullanıyorsanız, donanımınızı genişletip yükseltmek daha iyi sonuçlar verecektir.

Ancak RAM’inizi genişletmenin beklediğiniz yüksek hızlı yükseltmeleri sağlayamayacağı birkaç senaryo vardır.

Öncelikle, bilgisayarınızda CPU ve GPU arasında darboğaz varsa RAM’inizi yükseltmenin sorunu çözmesi pek olası değildir. İşlem birimlerinden biri diğerinden önemli ölçüde daha güçlüyse, yükseltilmesi gerekenin RAM’iniz olması pek olası değildir. En azından ilk değil. Örneğin, RTX 4080’i eskimiş bir Intel i5-3570K ile çalıştırırsanız işlemci, dev GPU’nun ham işlem gücüne ayak uyduramaz. Bu durumda yükseltilmesi gereken RAM’iniz değil işlemcidir.

Ana depolama veya önyükleme sürücüsü olarak eski bir sabit disk sürücüsü kullanıyorsanız da benzer bir hikaye olur. Makinenizin geri kalanı yüksek özelliklere sahipse ancak sabit sürücünüz eskiyse, ihtiyacınız olan şey RAM yükseltmesi değildir.

RAM, Mac’lerde ve iPhone’larda Farklı Çalışır

Apple’ın RAM konusunda PC’lerden ve Android telefonlardan farklı bir yaklaşımı var. Bu nedenle yukarıdaki kuralların çoğu geçerliliğini yitiriyor.

iPhone’un temel mimarisi Android’den çok farklı. Bu nedenle Apple’ın, hala en iyi Android telefonlar kadar hızlı olmasına rağmen iPhone’larının ne kadar RAM’e sahip olduğundan bahsettiğini göremezsiniz.

Maalesef tüm Mac modelleri sistem RAM’inizi yükseltmenize izin vermez. Çoğu Mac kullanıcısı için bu asla bir sorun değildir. Ancak bazıları için sorun haline gelebilir. RAM’iniz yetmiyorsa Mac’lerde dahi RAM yükseltmek için seçenekler mevcuttur.

Kaynak: makeuseof.com

Paylaş